door Justa van Hermon
Gino Depauw is wethouder van de gemeente Hulst en dagelijks en algemeen bestuurslid bij RUD Zeeland. Hij heeft dus verschillende petten op. Hoe werkt dit in de praktijk? Is het de perfecte combinatie of soms juist lastig? Deze en andere vragen kwamen aan bod in een uitgebreid en boeiend gesprek.
Verschillende petten; goed te combineren of lastig?
“Voor de gemeenschappelijke regeling RUD Zeeland zit ik in mijn tweede termijn als algemeen bestuurder. Dus zo’n vijf jaar nu. Sinds mijn tweede termijn ben ik ook sinds een jaar lid van het Dagelijks Bestuur. En ja, dat betekent verschillende petten. Het kruist elkaar soms. Andere keren is het praktisch omdat ik net wat meer achtergrondinformatie heb. Openheid en in gesprek blijven met elkaar helpt. De hoofdzaak blijft het voeren van de discussie over wat op dat moment op tafel ligt. Aandacht en waakzaamheid is er voortdurend voor de dingen die we als RUD Zeeland doen. Omdat ze ook politiek en/of bestuurlijk relevant kunnen zijn”.
Kwestie van evenwicht
“De taak van de RUD is te zorgen voor een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving. Daar werken we met z’n allen iedere dag aan. We zien de ontwikkeling naar een robuuste RUD en de groei naar een kenniscentrum. Het is zaak om samen dat evenwicht te houden tussen taken, personeel en financiën. Als er geld tekort is, draaien de deelnemers daarvoor op. Dat kan leiden tot financiële problemen bij gemeenten. Als bestuurder, voor mij in meerdere opzichten dus, zit de uitdaging in het mede managen van de belangen over en weer”.
RUD Zeeland bestaat in januari 2024 tien jaar. Verschillende ontwikkelingen en fases zijn gepasseerd. Wat is u bijgebleven, waar kijkt u met trots op terug? Wat kan beter?
“Zolang ben ik nog niet als bestuurder betrokken bij de RUD. De opstart maakte ik dus niet mee. Het PxQ, prijs maal kwantiteit, traject wel. Daarbij betalen de deelnemers voor wat ze krijgen. Gebleken is dat dit niet efficiënt genoeg is. Een dienstverleningsovereenkomst (DVO) werkt in mijn ogen beter. Daarin staat helder omschreven wat, en binnen welke tijd en kosten het bevoegd gezag een product, advies of dienst verwacht. Zo weten de deelnemers en de RUD wat ze van elkaar mogen verwachten.
Trots kijk ik naar de organisatie. De RUD heeft de afgelopen jaren laten zien als uitvoeringsdienst dichtbij haar omgeving te staan. Een robuustere organisatie kan ook groter en meer op afstand betekenen. In het rapport ‘Elke regio telt!’ staat: ‘Bij het maken van beleid moet de nadruk niet alleen liggen op doelmatigheid, maar ook op de gevolgen voor de samenleving en leefomgeving in alle delen van Nederland’. Dat onderschrijf ik zeer. Het vraagt wel om een secure balans in een algemene aanpak en maatwerk. Ken de omgeving waarin je werkt dus. Kijk verder dan gemeentegrenzen. Alleen zo kunnen we de gevolgen voor die samenleving en omgeving goed inschatten”.
Pfas kunnen een risico vormen voor mensen en het milieu. Het is een grensoverschrijdend probleem. Welke processtap(pen) kunnen we samen zetten richting een oplossing?
“Een goede stap is het verbeteren van het proces van informatiedeling en betrokkenheid bij vergunningverleningen die grensoverschrijdend effect in buurlanden hebben. Goed nabuurschap dus. De besluitvorming hiervoor ligt op nationaal niveau. Wie de financiële bevoegdheid draagt, is vooralsnog onduidelijk. Is dat het land waar de vergunning wordt verleend? Draagt provincie Zeeland hier aan bij? Een besluit ligt er nog niet, maar de gezamenlijk aandacht en wil tot aanpak is er”.
De Omgevingswet komt eraan. De invoering vroeg al en vraagt, in combinatie met ruimtelijke vraagstukken, om een cultuuromslag bij gemeenten, ambtenaren, bestuursleden én raadsleden. Burgerparticipatie wordt belangrijker dan ooit?
“Eens! Het is een nieuwe wet die van grote invloed zal zijn op de directe omgeving van onze inwoners. Volgens die nieuwe Omgevingswet kunnen zowel burgers als ondernemers actief participeren bij de besluitvorming. Ik ben zeker voor participatie. Een inwoner moet altijd mee kunnen denken en doen in zijn omgeving. Het blijft wel balanceren op de gulden middenweg. Waar trek je de grens in belang en betrokken? In de Omgevingswet staat participatie voor het vroeg betrekken van belanghebbenden bij de besluitvorming voor een project of activiteit. Dus niet alleen op de formele momenten waarop partijen, op grond van de wet, zienswijzen kunnen indienen. Maar juist het betrekken vóórdat de formele besluitvormingsprocedure start. Het belangrijkste bij participatie in mijn ogen? Dat duidelijk is waar wel en niet over meegepraat en -beslist kan worden”.
In een gepubliceerd interview met oud directeuren van landelijke omgevingsdiensten eerder dit jaar stond: “De omgevingsdienst is een dienst van en voor de partners”. Bent u het daarmee eens?
“Ja, áls de basis op orde is. En dat bedoel ik in de breedste zin van het woord. Denk hierbij aan stemrecht, financiële bijdrage en zeggenschap. Maar ook aan een juiste balans tussen taken, personeel en geld. Een stabiel fundament. Daarmee ben ik weer terug bij het begin van ons gesprek. Het is een kwestie van evenwicht”.
